آغاز جلسه شوراي حكام آژانس بين‌المللي انرژي اتمي
با دستور كار قطعنامه عليه ايران
گروسي: ايران همكاري كند
اسلامي: هيچ مشكل پادماني با آژانس نداريم
گروه ديپلماسي
شب گذشته جلسه شوراي حكام آژانس بين‌المللي انرژي اتمي آغاز شد. به گفته ميخاييل اوليانوف، نماينده روسيه در دفاتر سازمان ملل متحد در وين، «حساس‌ترين موارد دستوركار اين نشست، ايران، اوكراين و (توافق) آكوس است.» روز جمعه امريكا به همراه سه كشور اروپايي پيش‌نويس قطعنامه‌اي را عليه ايران دراختيار اعضاي شوراي حكام آژانس قرار دادند. شوراي حكام آژانس آخرين بار خرداد ماه امسال قطعنامه‌اي را عليه ايران صادر كرده بود. در نشست فصلي قبلي آژانس، در تابستان قطعنامه‌اي عليه ايران صادر نشد، اما با توقف طولاني‌مدت مذاكرات هسته‌اي، سه كشور اروپايي طرف برجام و امريكا قصد دارند در راستاي اتهام عدم همكاري ايران با آژانس درخصوص سوالات پادماني درمورد آثار مواد راديواكتيو يافت‌شده در سه محل در ايران، قطعنامه‌اي براي محكوميت ايران تصويب كنند. اين درحالي است كه محمد اسلامي، رييس سازمان انرژي اتمي ايران گفته است، تهران هيچ مشكل پادماني با آژانس بين‌المللي انرژي اتمي ندارد. در برابر رافائل گروسي، مديركل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي از تهران خواسته است كه با آژانس همكاري كند و گفته است كه مسائل باقي‌مانده كنار گذاشته نخواهد شد.
اسلامي: مطالبي كه در پيش‌نويس قطعنامه آورده‌اند حقيقت ندارد
محمد اسلامي، رييس سازمان انرژي اتمي چهارشنبه در حاشيه جلسه هيات دولت و در جمع خبرنگاران گفت: «هيچ مشكل پادماني با آژانس بين‌المللي انرژي اتمي نداريم. موارد اتهامي و ادعايي است كه جريان صهيونيستي مرتب به آن دامن مي‌زند و در بدنه سياسي كشورهاي غربي نفوذ مي‌كند و دنبال اين است كه به‌زعم خودش برنامه هسته‌اي ايران را نابود كند كه زهي خيال باطل. كار روتين را با آژانس انجام مي‌دهيم.» رييس سازمان انرژي اتمي با ذكر اين نكته كه طبيعت سياست فشار حداكثري و اتهام‌پراكني به جمهوري اسلامي ايران توسط جريان استكباري و صهيونيستي اعتياد به تحريم و اجراي اين سياست مندرس است، خاطرنشان كرد: «قطعنامه‌اي كه الان پيش‌نويس كردند و مطالب بسيار ناصوابي را در آن متن آوردند كه خودشان هم مي‌دانند حقيقت ندارد، از نظر ايران مردود است و هيچ ارزشي ندارد.» اين مقام ارشد ايراني يادآور شد: «مهم اين است كه ايران براي پيشبرد برنامه‌هاي توسعه‌اي خود در بخش هسته‌اي برنامه مصوب، مدون اعلام‌شده و اظهارشده دارد و در همان چارچوب فعاليت‌هاي خودش را انجام مي‌دهد.» وي درباره سفر هياتي از آژانس به ايران كه پيش از اين رافائل گروسي مديركل آژانس و همچنين ناصر كنعاني سخنگوي وزارت امور خارجه به آن اشاره كرده بودند نيز بيان كرد: «فعلا سفري از آژانس در دستور كار نيست. موضوعي كه وزارت امور خارجه پيگيري مي‌كند بحث تداوم مذاكرات بوده كه به اشكال گوناگون در دست اقدام است. آنچه به سازمان انرژي اتمي مربوط مي‌شده اين بوده كه به موارد ادعايي و اتهامي پاسخ داده شود. اگر حسن‌نيت مي‌داشتند و قرار بود به مذاكره تداوم دهند، طبيعي بود قطعنامه‌اي را با اين ابعاد ارايه نمي‌كردند.» اسلامي همچنين گفت: «اميدوار هستيم باتوجه به حسن‌نيت و صداقت ايران و پاسخ‌هاي مستدل و منطقي كه به آنها داده، كارساز واقع شده و اجازه بدهند كه مسير طبيعي و غيرسياسي و روش حرفه‌اي باشد و همچنين ضوابط پادمان ملاك باشد كه بتوانند از آن نتيجه بگيرند.»
گروسي: با قطعنامه يا بدون قطعنامه
بايد اطلاعات دراختيار ما قرار دهند
براساس ترجمه خبرگزاري فارس، رافائل گروسي، مديركل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در نشست خبري چهارشنبه (۱۶ نوامبر، ۲۵ آبان) در اشاره به ادعاي اين نهاد درباره وجود ذرات اورانيوم در سه مكان اعلام نشده در ايران گفت: «از ايران مي‌خواهيم با ما همكاري كند. بارها گفته‌ام كه اين چيزها (موضوعات) كنار گذاشته نخواهد شد. قطعنامه يا بدون قطعنامه. وظيفه آنهاست كه اطلاعاتي كه نياز داريم را دراختيار ما قرار دهند.» وي در ادامه اين ادعاها گفت: «به دنبال يافتن راه‌ها و سازوكارهايي هستيم و ماه‌هاي زيادي است كه در تلاش ناموفق به دنبال انجام آن بوده‌ايم. اينكه آيا قطعنامه‌ها ممكن است تاثيري بر اين داشته باشد يا نه، در اختيارات من نيست كه بگويم. تاكنون خيلي موفق نبوده‌ايم. به رسيدگي به اين موضوعات ادامه مي‌دهيم. مستقيما با آنها به اين موضوعات رسيدگي خواهيم كرد. اگر قطعنامه‌اي وجود نداشت، باز هم از آنها مي‌خواستم، لطفا با من همكاري كنيد. بنابراين گمانه‌زني است كه قطعنامه چه تاثيري ممكن است داشته باشد.» او در پاسخ به سوالي درباره نگراني درخصوص ميزان غني‌سازي اورانيوم ايران اظهار داشت: «نمي‌گويم (برنامه هسته‌اي ايران) خارج از كنترل شده، برنامه درجه‌اي از پيشرفت را دارد كه البته محسوس است، اين حتي همكاري ايران را مهم‌تر و مطرح‌تر مي‌كند. اينها درجه بالايي از غني‌سازي است، اين را بارها گفته‌ام. البته اينها فعاليت‌هايي است كه مي‌تواند انجام بشود، ولي وقتي انجامش مي‌دهيد بايد در همكاري كامل با آژانس باشد. نه بي‌ميلي يا محدود كردن دسترسي يا چيزهايي كه شاهدش بوده‌ايم. بنابراين مي‌گويم كه اين بخشي از يك الگوي عمومي است كه مدت‌هاست ادامه داشته، پس اميدواريم بتوانيم درنهايت با آنها بنشينيم و به زودي زود با ايران گفت‌وگو كنيم.» مديركل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در پاسخ به سوالي، بازيابي اطلاعات درباره برنامه‌هاي هسته‌اي ايران را به دليل قطع دوربين‌ها بسيار سخت خواند و مدعي شد: «اگر يادتان باشد تابستان گذشته وقتي اين اتفاق افتاد (دوربين‌هاي فراپادماني قطع شد) گفتم اين (موضوع) بسيار جدي خواهد بود و متاسفم كه بايد بگويم درست مي‌گفتم زيرا اميدوار بوديم كه قطع دوربين‌ها موقتي خواهد بود و ما آنها را دوباره خواهيم داشت، اما اين‌طور نشد. بنابراين، اين مانع مي‌شود كه ما نمايي از آنچه مدت طولاني در جريان بوده را داشته باشيم. از فوريه ۲۰۲۱ كه اطلاعات ثبت مي‌شد و دوربين‌ها فعال بودند تا اين تابستان كه حتي دوربين‌ها نبودند. بنابراين فعاليت زيادي وجود دارد كه درباره آن چيزي نمي‌دانيم.» وي افزود: با اين خوشبيني كه بازگشت به برجام حاصل شود، بايد با ايران به ترتيباتي موردي براي رسيدگي به اين خلأ حدود شش‌ماهه دست يافت كه به آژانس اجازه مي‌دهد اطلاعات از دست رفته را بازسازي كند. گروسي سپس بار ديگر تاكيد كرد: «اين اقدام به لحاظ فني بسيار دشوار خواهد بود و نياز به اقدامات تعديلي خواهد داشت كه ما را ملزم مي‌كند با آنها بنشينيم به موارد ضبط شده (دوربين‌ها) نگاه كنيم و با افراد زيادي حرف بزنيم و تلاش كنيم تا اين پازل بازسازي شود. اگر غيرممكن بود، مي‌گفتيم (اما) بسيار دشوار است.» گروسي در پاسخ به سوالي درباره ميزان حمايت سياسي از وي براي انجام كارش و اينكه آيا كشورهايي هستند كه تمايلي براي ارايه حمايت كامل موردنياز وي ندارند، گفت: «در موضوع ايران، فكر مي‌كنم حمايتي كه آژانس دارد واقعا بسيار زياد است... همه اين را تصديق مي‌كنند كه همكاري با آژانس ضروري است.» او در ادامه درخصوص موضوعات ادعايي باقي‌مانده گفت: «به تلاش خود براي حل آنها ادامه خواهم داد و در اين مورد تنها به يك راه‌حل سياسي براساس كار فني آژانس اعتقاد دارم. اين چيزي است كه نياز داريم به آن دست يابيم.» گروسي در پاسخ به سوالي درباره ميزان خوشبيني خود به همكاري ايران باتوجه به دو قطعنامه شوراي حكام عليه ايران در شش ماه ادعا كرد: «مصمم به ادامه (كار) هستم. قصد ندارم تلاش‌هاي خود را متوقف كنم. هدف از تلاش‌هاي من وادار كردن ايران به همكاري است. با درك اينكه ايران متعهد به همكاري است. البته نمي‌توانم آنها را مجبور به اين كار كنم. الزام حقوق بين‌الملل است كه با ما همكاري كنند.» وي با اين ادعا كه پاسخگويي به سوالات از سوي ايران را تسهيل مي‌كنيم و به نفع آنهاست كه با ما همكاري كنند، مدعي شد آژانس دستوركار سياسي ندارد. به ادعاي گروسي، حل مسائل باقي‌مانده تنها راهي است كه ايران براي بازيابي اعتمادي كه به دنبالش است، در مقابل خود دارد.
مديركل آژانس درباره وجود ضرب‌الاجل براي حل مسائل ادعايي بين ايران و آژانس گفت: «(تعيين) ضرب‌الاجل را دوست ندارم. مفهوم ضمني مانع‌شونده دارد. فكر مي‌كنم بايد با احترام متقابل همكاري كنيم. البته آژانس بايد بسيار جدي گرفته شود. نمي‌توانيد ماه‌ها يا حتي سال‌ها بدون ارايه توضيح ادامه دهيد، وقتي زمان توضيح رسيده و شما تعهد داريد توضيح دهيد، بنابراين درباره ضرب‌الاجل حرف نمي‌ز‌نم اما در عين حال نمي‌تواند براي هميشه ادامه داشته باشد.» وي در ادامه اين ادعا، افزود: «مشخص است كه براي جامعه بين‌المللي هم همين‌طور است، وقتي عدم همكاري را به برنامه هسته‌اي كه به‌شدت در حال پيشرفت است، اضافه كنيد، نبود اعتماد قطعي است و وضعيت به هيچ فضاي مثبت يا چيز مثبتي براي ايران منتهي نخواهد شد. اميدوارم آنها هم به اين نتيجه برسند.» او در ادامه با اين ادعا كه پاسخ‌هاي قبلي ايران معتبر نبوده، درخصوص انتظاري كه از پاسخ ايران دارد، گفت: «اگر ببينيم كه برخي پاسخ‌هاي فني به مسائل موردنظر ما، اشاره دارد، آن زمان خوشحال خواهم شد كه آن را منعكس كنم.» گروسي پيش از اين نشست مطبوعاتي در توييتي، با بيان اينكه اين نهاد آماده همكاري با ايران درباره موضوعات باقي‌مانده پادماني است، نسبت به برگزاري نشست فني با ايران در اين باره ابراز اميدواري كرده بود.
اميرعبداللهيان نسبت به اقدامات غيرسازنده در شوراي حكام هشدار داد
حسين اميرعبداللهيان وزير امور خارجه جمهوري اسلامي ايران و خانم «نالدي پاندور» وزير خارجه آفريقاي جنوبي عصر چهارشنبه۲۵ آبان درباره توسعه روابط دوجانبه و همچنين برخي مسائل بين‌المللي تلفني گفت‌وگو كردند. وزير امور خارجه ضمن ابراز اميدواري نسبت به برگزاري نشست كميسيون مشترك ايران و آفريقاي جنوبي در آينده نزديك، از آمادگي دو طرف براي برداشتن گام‌هاي بلند در راستاي توسعه هر چه بيشتر روابط بين دو كشور استقبال كرد. اميرعبداللهيان همچنين درباره پيامدهاي سوءمحاسبه و اقدامات غيرسازنده امريكا و برخي كشورهاي اروپايي در نشست شوراي حكام هشدار داد. خانم پاندور وزير خارجه آفريقاي جنوبي نيز در اين تماس ضمن استقبال از برگزاري كميسيون مشترك با حضور وزراي خارجه دو كشور، ابراز اميدواري كرد كه اين كميسيون اجراي توافقات صورت‌گرفته بين ايران و آفريقاي جنوبي را تسهيل كند. وي همچنين ضمن اعلام حمايت از مذاكرات رفع تحريم‌ها، گفت: آفريقاي جنوبي اميدوار است كه همه طرف‌ها به مسير ديپلماتيك متعهد مانده و اين گفت‌وگوها به موفقيت و رفع تحريم‌ها منجر شود.